Của kho vô tận biết ngày nào vơi?
Ông Tô Tử(1) qua chơi Xích Bích(2),
Một con thuyền với một túi thơ.
Gió hiu hiu mặt nước như tờ,
Trăng chếch chếch đầu non mới ló.
Thuyền một lá xông ngang gành bạch lộ(3),
Buông chèo hoa len lỏi chốn sơn cương(4).
Ca rằng:
Quế trạo hề lan tương,
Kích không minh hề tố lưu quang.
Diểu diểu hề dư hoài,
Vọng mỹ nhân hề thiên nhất phương(5).
Người ỷ ca(6) réo rắt khúc cung thương,
Tiếng tiêu(7) lẫn tiếng ca vang đáy nước.
Sực nhớ kẻ quay ngọn giáo(8) vịnh câu thơ thuở trước,
Nghĩ sự đời thêm cảm nỗi phù du(9).
Đành hay trời đất dành cho,
Hai kho phong nguyệt nghìn thu hãy còn!
Còn trời, còn nước, còn non.
Nguồn: Nguyễn Công Trứ cuộc đời và thơ do Đoàn Tử Huyến chủ biên, NXB Lao động, 2011
* Chú thích:
(1) Tô Tử: Tô Đông Pha, nhà thơ lớn đời Đường, sống phóng khoáng.
(2) Xích Bích: sông Xích Bích ở Hồ Bắc Trung Quốc, vào thời Tam Quốc, tướng Đông Ngô là Chu Du hợp mưu với Khổng Minh phá 85 vạn quân Tào Tháo ở đấy.
(3) Bạch lộ: sương trắng.
(4) Sơn cương: ngọn núi.
(5) Chèo quế, sào lan.
Đập bóng sáng chèo ngược sóng lên,
Nao nao lòng ta,
Nhớ mỹ nhân ở một phương trời.
(6) Ỷ ca: dựa vào bài hát mà họa lại.
(7) Tiêu: ống sáo.
(8) Nhắc chuyện Tào Tháo đưa quân xuống đánh Giang Đông, đóng quân trên sông Xích Bích, gặp đêm thu trăng sáng, uống rượu say rồi cao hứng cầm ngang ngọn giáo ra đứng đầu thuyền mà hát.
(9) Phù du: con vật sống trên mặt nước sớm nở chiều chết.
