Tao Đàn – Forrest Gump – Một người khổng lồ đúng nghĩa với chiều cao lên đến hai mét và nặng hơn 1 tạ, chỉ số IQ vỏn vẹn 70 với kiến thức nhân sinh chẳng hơn gì một đứa trẻ 7 tuổi. Thế mà anh chàng khờ ấy mang trong mình với cái danh “bác học đần” với khả năng siêu việt trong các bộ môn thể chất và toán học. Đi khắp năm châu bốn bể, trải qua thời khắc chiến tranh gian khổ bủa vây, bị lợi dụng rồi tung hô, rồi lại bị hắt hủi. Lạ thay Forrest vẫn phăm phăm tiến về phía trước, mang theo hoài bão trong mình, và có lẽ là một chút may mắn. Ở cả phim lẫn truyện, anh đã trở thành một biểu tượng văn hóa đại chúng toàn cầu những năm 90, dạy cho chúng ta đối đầu với những trở ngại không lường trước, biết cảm thông và nhìn đời với một con mắt khác, có lẽ là của một đứa trẻ?
“Có một niềm vui khi điên mà không ai biết được ngoài những người điên”
-Dryden-
Nội dung bài viết
Cuộc đời đầy chìm nổi của anh chàng ngốc
Phải vào một cái trường điên suốt thiếu thời, không bạn không bè và bị khinh bỉ. Nhưng “ Mẹ luôn nói cuộc đời như một hộp kẹo socola. Bạn chẳng bao giờ biết mình sẽ rút được thanh nào”. Có lẽ thế mà cuộc đời Gump tràn đầy nốt bất ngờ xen lẫn ngọt ngào, rẽ những bước ngoặt mà chính anh chàng chẳng thể nào lường được. Trò chuyện với những người thổ dân ăn thịt, lăn lộn khắp nơi để mưu sinh, trải qua muôn ngàn thời khắc được trọng dụng rồi lại bỏ mặc. Được vinh danh là Cầu thủ bóng bầu dục xuất sắc toàn bang, tham gia chiến tranh Việt Nam, là một nhà phi hành, được Tổng thống Mỹ trao tặng huân chương và một lần nữa đại diện toàn nước Mỹ tới giải đấu bóng bàn nơi Trung Quốc. Vậy cớ sao anh chàng lại bị nhận định như một thằng ngốc, trong khi anh ta thực chất là một thiên tài bẩm sinh đến đáng ngạc nhiên?
Chẳng thể phủ nhận rằng dưới con mắt của Gump thì mọi sự đơn giản và trần trụi lạ thường, chỉ đành cứ lao đầu và tiếp tục làm, bất chấp quá khứ đằng sau. Thiên tài hay kẻ ngốc chỉ là do nhận định vội vã của người đời, và ai ai cũng đều bị đánh lừa bởi mặt nổi của nó, trong khi phần chìm lại khác biệt và to lớn biết bao.
“Tớ không hề nghĩ cậu là một gã đần. Có lẽ bằng những bài kiểm tra và phán xét của những kẻ ngốc, cậu có thể rơi vào bảng nọ bảng kia, nhưng trong thâm tâm, Forrest ạ, tớ đã biết ánh lửa của trí tò mò cháy sâu trong tâm trí cậu. Hãy nương theo con sóng thủy triều, bạn của tớ ạ, và khi cậu được mang đi, hãy khiến nó hoạt động vì lợi ích của cậu, hãy chiến đấu với những nông cạn và thác ghềnh và đừng bao giờ thối lui, đừng bao giờ bỏ cuộc. Cậu là một người tốt, Forrest ạ, và cậu có một trái tim lớn.”
Hiện thức tàn khốc xen lẫn với nụ cười
Một cuốn sách về cả một đời người chỉ gồm 317 trang, nhanh như một cơn gió vậy. Thế nhưng tác giả đã lồng ghép rất nhiều sự kiện có thật và một chút hư cấu, một chút suy luận bi hài của chàng Gump. nhưng có lẽ nhiều nhất là đàn người biểu tình và những miêu tả cực kỳ rõ rệt về chiến tranh Việt Nam.
Forrest Gump- cũng mang theo một phần bóng hình của tác giả Winston Groom bởi bản thân ông từng là một cựu quân nhân trên chiến trường Việt Nam. Những làn mưa đạn, những khu rừng nhiệt đới và những chiến binh da vàng được tái hiện lại một cách thô sơ nhưng thực tế. Tuy không xen lẫn những cảnh chém giết thương tâm mà chỉ kể lại dưới con mắt ngây ngô của Forrest, vậy mà lại có thể tạo cho người đọc những dao động trong tâm, thầm căm tức và chặc lưỡi thương cảm cho cả những người lính Mỹ hay dân quân Việt Nam thời đế quốc Mỹ. Những cuộc gặp gỡ của chàng ngốc với những con người mới và những nỗi mất mát của Forrest đã lấy đi không biết bao nhiêu tiếng cười, nước mắt và cả sự nuối tiếc của độc giả.
Xuyên suốt cuốn sách là những lồng ghép khéo léo những cuộc biểu tình chiến tranh rải rác, như thể tấm lòng quyết liệt phản đối chiến tranh của người dân Mỹ quốc theo thời gian, cứ bùng cháy âm ỉ mãi như thế. Trở về được Tổng thống Mỹ vinh danh như một người hùng, nhưng lại bị người dân Mỹ xua đuổi hờn ghét bởi đã phục vụ và giết chóc ở chiến tranh Việt Nam. Bước chân lên chiến trường trong hoang mang vì lẽ sống, bất đắc dĩ phải nhuốm máu đôi tay để mang vinh quang về cho những kẻ khát tàn, những kẻ ác độc thật sự đứng sau tất cả. Và đúng thế! Chính chúng mới là những tên đần!
Bí quyết thành công của Forrest Gump
Tại sao một câu chuyện về Forrest Gump lại trở thành huyền thoại ở cả mảng sách và phim, được vinh danh và bảo tồn như một di sản nước Mỹ?. Câu hỏi này mỗi người sẽ có những suy xét đa chiều khác nhau, nhưng chắc ai ai cũng sẽ luôn bị choáng ngợp bởi những tình tiết hài hước bất ngờ xen chút hư cấu. Ngay cả những nhân vật trong sách cũng mang muốn ngàn màu sắc thú vị. Bubba- người mà Forrest yêu quý nhất, anh chàng Dan lập dị dạy cho Gump những triết lí nhân sinh đầu tiên, chú đười ươi Sue già đồng hành với anh chàng trong cả nửa sau của truyện và Jenny Curran- tình yêu cả đời của Forrest. Lấy bối cảnh nước Mý thập niên 90, mang màu sắc cổ điển xen lẫn cái nhìn nhất mực nguyên vẹn về mọi thứ, tràn đầy lạc quan và lối nói châm biếm sắc sảo, đề lại hậu vị chan chát trong tâm.
Có người nói rằng, Forrest Gump cũng chính là biểu tượng cho những con người nhiệt huyết, sống với đam mê hoài bão chảy trong huyết mạch. Cứ làm, cứ thử, cứ sai đi. Để rồi nhìn lại ít nhất cũng có thể thấy rằng mình đã không sống một cuộc đời nhàm chán.
Dịu dàng, nhói nhen và những tràng cười sảng khoái chính là những gì người đọc cảm nhận được khi lật giở những trang sách tươm mùi hương gỗ thoảng. Để lại trong lòng người đọc những cảm nhận đa sắc, tinh thần phấn chấn hẳn và đan xen vài nụ cười.
“Những kẻ ngốc, ai chả là một kẻ ngốc”.
Tác giả Winston Groom
Ông sinh năm 1943, tại Washington và lớn lên ở trấn Mobile, bang Alabama- cũng là quê hương của nhân vật Forrest Gump. Từng là một cựu quân nhân trong chiến tranh Việt Nam. Tác phẩm Forrest Gump chỉ thật sự vang dội sau bộ phim Forrest Gump cùng tên do tài tử Tom Hank thủ vai chính.
Vào năm 1995, ông chắp bút thêm cuốn Gump and Co. và nhận được nhiều lời phê bình tích cực từ độc giả và giới chuyên môn.