I. Tìm hiểu chung
– Giá trị nội dung
- Suy tôn tài năng, phẩm chất của con người trong việc dựng xây đất nước.
– Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng chi tiết tưởng tượng kì ảo
- Lối kể chuyện dân gian: Theo trình tự thời gian
II. Trọng tâm kiến thức
a. Vua chọn người nối ngôi
– Hoàn cảnh
- Giặc ngoài đã yên, Vua có thể tập chung lo cho dân được no ấm
- Vua đã già, muốn truyền ngôi.
– Ý định
- Người nối ngôi phải nối được ý Vua, không nhất thiết phải là con trưởng.
– Hình thức
- Lễ vật
⇒ Vua Hùng Vương là người sáng suốt, có cách riêng trong việc nhìn nhận, lựa chọn người tài đức.
b. Cuộc đua tài
– Các Lang suy nghĩ theo kiểu thông thường, hạn hẹp cho rằng ai chẳng vui lòng với cỗ ngon, vật lạ không hiểu ý vua cha.
– Lang Liêu được Thần giúp đỡ.
– Thần giúp đỡ Lang Liêu vì:
- Chàng là người thiệt thòi nhất
- Chàng là Lang nhưng chăm lo việc đồng áng. Phận của chàng gần gũi trong dân thường tuy thân là con Vua.
- Chàng là người duy nhất hiểu được ý thần và thực hiện được ý Thần.
– Lang Liêu làm bánh
*/ Lang Liêu là người thông minh, có suy nghĩ sâu sắc, rất khéo tay và có lòng hiếu thảo
- Bánh Chưng, bánh Giầy được chọn làm lễ tế Tiên Vương
– Kết quả
- Lang Liêu được chọn nối ngôi vua vì chàng đã làm vừa ý Vua và nối được chí Vua.
c. Ý nghĩa truyện
- Nhằm giải thích nguồn gốc của bánh Chưng, bánh Giầy.
- Phản ánh thành tựu văn minh Nông nghiệp thời kì dựng nước
- Đề cao lao động, đề cao nghề nông, đề cao lòng hiếu thảo.
- Truyện có nhiều chi tiết nghệ thuật tiêu biểu cho truyện dân gian.