Người ta ở trong phù thế,
Chữ “Vô cầu” là chữ thiên nhiên(1).
Đêm bẩm trời, trời cũng phải khuyên.
Khuyên khuyên chữ anh hùng yên sở ngộ(2).

Thơ rằng:

“Tạo hoá có ghen chi mệnh số,
Giang sơn nào oán với văn chương”
Phận tài hoa đành có lúc vẻ vang,
Đường khoa mục xa nhau đà mấy bước.
Sóng võ(3) lớp sau như lớp trước,
Chí vẫy vùng ai có kém ai đâu?
Thảnh thơi thi túi, rượu bầu.
Trần ai ai biết công hầu là ai?
Bao giờ rõ mặt mới hay.

Nguồn: Nguyễn Công Trứ cuộc đời và thơ do Đoàn Tử Huyến chủ biên, NXB Lao động, 2011


* Chú thích:

(1) Phù thế: Cuộc đời trôi nổi; vô cầu: không cầu cạnh. Hai câu này có nghĩa: người ta ở trong cõi đời bấp bênh này, thì sống không cầu cạnh gì mới là phải.

(2) Yên sở ngộ: Yên phận với cảnh ngộ.

(3) Sóng võ: Chỉ tích cá chép vượt Võ môn để hóa rồng, như người sĩ tử thi đỗ làm nên danh phận.